O'gay Ona

Kutib Oling. Kitob Yangi

Assalomu Alaykum.

Quyoshni bahorning boshi va kuzning adog'ida har qachongidan ko'ra qattiqroq, ko'proq

suyushimizni ta'kidlashga hojat bo'lmasa kerak. Odamlar ilk bahor kuyoshini askarlikdan

qaytgan o'g'lini yoki g'urbatga uzatilgan, ya'ni uzoqqa kelin bo'lib tushgan qizini kutib

olgan otaona kabi qarshilaydilar. Kuzgi quyosh esa bamisoli bayram ta'tilida kelgan

mehmon — loaqal yana bir kunga qolishi istalgan suyukli farzand... U bulutlar bag‘ridan

boqishi bilan bog'chalarga, supalarga, ayvonlarga, derazalar tubiga ko'rpachalar

solinadi, suhbatlar kurilib, tikish-bichish singari qo'l yumushlariga kirishiladi.

Aprelning boshlarida, ikki qavvatli uy derazasi oldida o'tirib ham ip yumaloqlagan,

hamda to'r parda uzra tushayotgan oqshomni kuzatayotgan ikki ayol aslida ko'pdan

orziqib kutganlari — quyosh nurlari bois shu yerda o'tirardilar.

Tashqarida bolalar to'p o'ynamoqda. O'yinda yengilmaslik uchunmi, yoki hali isib

ulgurmagan bahor havosida junjikmaslik uchunmi o‘rtadagi to‘p ortidan

yugurishmoqdalar. Devor tubida esa ikki bolakay ularni tomosha qilib turishibdi. Biri

sovqotganidan ko‘llarini qo‘ltiqlariga suqib olgan, qarovsizligi ko‘rinishidanoq bilinib

turgan olti yoshlardagi zaifgina o'g'il bola. Ikkinchisi go'zal liboslar kiyg'izilgan, toza

qiyofali, uch yoshlarga kirarkirmas qizaloq. Tanimaganlar kattasini kichigining uyida

xizmat qiladigan ayolning o'g'li deb o'ylashlari mumkin va shunday gumon qilishga

haqlidirlar. Chunki, bunday taxmin qilib, hukm chiqarishga istalgancha alomatlar bor,

munizioni boshqacha o'ylashga asos bo'ladigan dalil mavjud emas.

Aslida bu ikki bola — qarindoshlar. Qarindoshliklari ikki holatda aks etadi: biri shu onda

yonmayon turishlari, ikkinchisi bir uyda yotib turishlari. Ularning shu ikkisidan boshqa

barcha narsalari farqlidir. Yebichishlari, kiyinishlari va ularga qilinadigan muomala

qarindosh emasliklariga dalolat bo'la oladi. Birini «bir donam, yagonam, dilporam,

dilbandim» deb suyishsa, ikkinchisini «yo‘qol, basharang qursin» deya quvishsa, biriga

har soat jonim, ko‘ngling ne tusaydi» deb murojaat etilsayu, boshqasi ochqaganini

aytsa, «ochqamay o‘l, zahar ye, zaqqum yut» deb javob eshitsa, birini bag‘riga

bosarkan, boshqasini ko'kragidan itarsa, albatta, bu hodisalar, ularning qarindosh

ekaniga dalil sanalmaydi,

Olti yoshlardagi o'g'il bola bundan uch yil avval - uch yoshlarida yetim qolib, o'gay ona

ko'lida shu holga tushdi: bir bola ko'tara olishi mushkul bo'lgan qahru qiyinchiliklarni,

hayot achchiqliklarini totdi, tayoq yedi. Ko'rgankechirganlari ichida tamoman unutgani —

ona mehri, ona shafqati... Uning uchun ana shu uch yil uch asr qadar uzoq kechdi. Shu

uch yil ichida loaqal biror marta tasodifan bo‘lsaham «jon bolam» degan so‘zni, afsuski,

eshitmadi. Uning quloqlari bunday yaxshi so'zlarga tashna, qalbi esa zor bo'ldi. Bu

bolaning vazifasi kichigiga qarash, uni ovuntirish, o'ynatish, beshigini tebratish va

Sanihaxonim ko'rsatgan ishlarni bajaripvdan iborat.